Page 40 - Kijk op zijn omgeving

Pagina 38

En de kerk zat iedere zondag twee keer vol, het gebeurde dat de kinderen op het podium, en
de trapjes van de preekstoel moesten zitten. Ds Oegema heeft ook nooit auto kunnen rijden, en
heeft altijd alles op de fiets moeten doen. De Geref Kerk heeft het aan gedurft in de
moeilijkste jaren, in de crisis jaren een nieuwe kerk en pastorie te bouwen samen voor 40.000
gulden terwijl de week lonen lagen op 10 gulden per week. Men had een groot geloofs
vertrouwen
even als toen men de scholen bouwde.
Aaltje kan het zich nog goed herinneren dat oudere vrouwen, met een gouden oorijzer op naar
de kerk gingen. 's Winters namen ze een stoof mee ze kregen dan van de koster Oebele Stoker
een paar kooltjes vuur in de test, om de voeten warm te houden. De verwarming 'toen nog in
de oude kerk', bestond uit een grote kachel midden in de kerk, gestookt met baggelaar.
Op 31 augustus als Koningin Wilhelmina jarig was, hadden we feest, dat werd georganiseerd
door de oranje vereniging, alleen de Christelijke scholen deden daar aan mee. 's Morgens
een grote optocht met versierde wagens met veel oranje papier en dennegroen versierd, vol
met kinderen, 's Middags volks en kinderspelen.
De openbare scholen hielden op een andere dag hun schoolfeest, ook met versierde wagens.
Niet met oranje maar met veel roodpapier.
De middenstanders waren vaak de brengers van het nieuws, ze kwamen de bestelling op halen,
en dan werden ook de nieuwtjes uitgewisseld, de bakker wou iedere dag wel komen, de slager
en de kruidenier en de veevoer handelaar kwamen eens per week, je had er veelal van ieder
meerdere,

De bewoning van ons dorp bestond hoofdzakelijk uit bewoning langs de vaart, en een paar
zijstraten, wat nu zijn de Eikensingel, de Meidorenlaan, de Smidslaan en de Leeksterweg,
verder een aantal huizen in het veld verspreid. 's Avonds was het stil op straat verlichting was
er niet. Uit de huizen kwam ook geen licht, van binnen waren ze schamel verlicht, met een
petroleum lamp, boven dien waren de ramen het zij van binnen of van buiten afgeschermd
met blinden. Men ging in de buurt 'a avonds wel bij elkaar op bezoek, men noemde dat
"Joon praten " Met nieuwjaar kwam er een glaasje op tafel, met "boerejongens" dat was
brandewijn met rozijnen. Als er gesproken werd over een tegen bezoek, dan moest de kalender
er bij te pas komen, om te zien wanneer het volle maan was.
De Kerkvoogdij van de Ned. Herv. Kerk te Haulerwijk plaatste drie lampen, een bij de school
en een bij de brug (boven ) en een bij de brug (beneden) in Haulerwijk.
Bij de Reformatie in 1570 had de Hervormde Kerk de kloostergoederen overgenomen,.
Boerderijen, land, wegen en straten, waren van de kerk, als er wat gebeurde in een dorp dan
waren de Kerkvoogden daar nauw bij betrokken.
In 1875 meent men in Haulerwijk dat het gemeentebestuur zich met de straatverlichting
behoord te bemoeien. Er gaat een request naar de gemeenteraad, ondertekend door 17 vooraan
staande personen uit Haulerwijk, het had enig succes er worden enkele lampen geplaatst.
De gemeente zorgde ook voor de bediening. 'avonds en alleen bij winterdag, ging een
wegwerker met een ladder langs de lampen deed er olie in, wat voldoende was tot ongeveer
tien uur. Na tien uur was het dorp meest al in rust.
De meeste vergaderingen werden overdag gehouden. Omdat ook de kerkeraadsvergaderingen
in die tijd 's middags gehouden werden, was het vaak moeilijk de kerkeraadsleden, die overdag
hun bezigheden hadden, op de vergadering te krijgen, maar het merendeel van de kerkeraad
hield voet bij stuk; het kerkewerk moest altijd voor gaan.
Het dorp was stil 's morgens hoorde je de smid, melkbussen - en met een paard in het land