Kachel: Drama of klucht

Mijn periode bij het Christelijk onderwijs in Haulerwijk is begonnen in 1962. Na de sollicitatie heb ik een proefles moeten geven op de school. Die dag kwam ik 's morgens aan met de bus en ik werd door de voorzitter van het schoolbestuur afgehaald. Voor de klas gekomen, zag ik het voltallige bestuur achter in de klas zitten. Mijn eerste echte schooldag begon op 1 november 1962. Het was een tijdelijke benoeming, in augustus 1963 kreeg ik mijn vaste benoeming. Het jaar 1962 was voor de school een belangrijk jaar, omdat er toen maar liefst drie nieuwe leerkrachten aan de school kwamen. Meester Bruggink kwam in het voorjaar. Hij nam de plaats in van meester Blom. Juf Viersen verliet de school ook, zodat in augustus deze plaats werd opgevuld door juf Rozema. Het lokaal waar ik mijn lessen in mocht geven was een nood lokaal dat achter de school geplaatst was. Het was nog niet eens helemaal ingericht, er stonden alleen nog maar wat schoolbanken en een klein boekenkastje. De rest moest nog worden aangeschaft. Achter in het lokaal stond een grote kachel. Dit was geen succes, eerder een drama. Ik vergat iedere keer om er wat kolen op te doen, zodat het hartstikke koud werd. Dan deed ik er 's middags nog wat kolen bij, wat dan weer niet mocht, omdat hij nog niet uitgebrand was. Zo kon hij niet schoongemaakt worden. Verder was het een heerlijk lokaal, met een mooi uitzicht over het land en 's zomers was het er bloedheet.

Een leuk voorval wat mij te binnen schiet is dat ik op een dag de wekker meenam naar school. Ik deed dit omdat mijn horloge stuk was en ik toch op de tijd moest letten. Tijdens de les heeft Pieter Keuning de wekker gezet. Dit kon hij doen omdat zijn tafel tegen mijn bureau aan stond. Het gevolg was natuurlijk dat dat ding begon te rinkelen, net terwijl ik heel druk bezig was met lesgeven.

Een ander leuk, maar vooral pijnlijk voorval was dat meester Hofstra op een keer van de zolder viel. Op die zolder werd het oud papier opgeslagen, waarna het later weer werd afgehaald voor de handelaar.

De omgang en verstandhouding tussen de leraren onderling was wel zeer goed te noemen.

Als er een kijkavond was geweest werd er altijd even nagepraat en verjaardagen werden ook altijd gevierd. Voor de feestjes gingen we meestal met z'n allen naar de boerderij van de Rozema's op het Allardsoog. Hier was de ruimte en het uitnodigende van de Rozema's was niet af te slaan.

De schoolreisjes waren ook altijd een groot spektakel. Ik weet me nog te herinneren dat op een keer de bus niet kwam opdagen. Omdat we het schoolreisje toch wilden laten doorgaan, hebben we enkele VW busjes gecharterd, waarvan ik er ook één moest besturen. Dat vond ik toch wel eng, want ik had nog nooit eerder in zo'n busje gereden. Het feit dat er ook nog kinderen in zaten maakte het ook niet gemakkelijker. Maar ja, met het zweet in de handen is het gelukt. De schoolreisjes gingen meestal naar het Drouwenerzand of naar Madurodam. De werkweken werden georganiseerd naar Sondel. Dit was in de tijd van meester Hofstra, maar in de tijd van meester Neutel is dit gestopt, waarom weet ik niet meer. In de periode van Haulerwijk gaf ik ook wel bijles. Zo heb ik ook aan leerlingen die moeite hadden met lezen, samen met een Pedagoog didacticus uit Leeuwarden, letters gemaakt van schuurpapier. Door de leerlingen werden de letters gevoeld, waarna ze letter voor letter leerden lezen. Zo werd stap voor stap het lezen beter. Als ik niet meer verder kon, nam ik even kontakt op met de Pedagoog en hij vertelde mij dan hoe ik verder moest gaan.

De verhuizing naar de nieuwe school moest in de zomervakantie gebeuren. Als leraren hadden we geen vakantie, we moesten onze spullen overbrengen van de oude naar de nieuwe school. Voor het verhuizen gebruikten we meestal dhr. Neutel zijn Renaultje 4 met dashbord pook, wat soms ook wel tot lachwekkende situaties leidde.

We waren wel erg trots op onze nieuwe hypermoderne school.

Op een dag, op de nieuwe school, was meester Neutel ziek. Ik zou wel op 2 klassen passen, door zo nu en dan een oogje in het zeil te houden. Op een gegeven moment een hels kabaal in de klas van Neutel. Ik in een spurt naar die klas en wat bleek, het hele tuimelraam was eruit gehaald. Dit was gekomen doordat leerlingen aan beide zijden van het raam hingen en er teveel spanning op kwam. Ik ben naar Neutel toegegaan en heb toen verteld dat het raam eruit was gesprongen. Neutel kwam naar school, zo ziek als hij was. Hij is woedend naar school gerend en heeft de klas die dag geen rust meer gegund. (O.a. waren Rieks de Vries, Leo Prins, Alie Doller en Hinke Bijzitter betrokken bij dit voorval. Red.)

Twee jaar heb ik nog les mogen geven aan de nieuwe school, waarna ik verhuisd ben naar Almelo, waar ik tot maart 1980 ben geweest. Nu woon ik weer in Drachten, waar ik ook wil blijven.

De laatste schooldag in Haulerwijk was een ware feestdag, waarna 's avonds er gelegenheid was voor de ouders om afscheid te nemen.

Haulerwijk was een hele leuke periode, met vooruitstrevend onderwijs, en het is nog altijd leuk om in Haulerwijk te komen.

Het spreekt me nog altijd aan, ook omdat ik zoveel leuke contacten in Haulerwijk heb en had. Het was als Groninger best vertoeven in die Friese plaats.

Bron: Joop Plas.